Chủ vườn ban công mách mẹo trồng rau lớn nhanh, ít sâu bệnh
Bạn lưu ý không đục lỗ thoát nước ở đáy mà đục ở thành thùng xốp cách đáy 5 cm. Nhờ vậy, khi tưới, nước không bị chảy hết, phân bón cũng không bị trôi.
Nội dung bài viết
Nhà chị Thu Huyền (quận Tây Hồ, Hà Nội) bắt đầu trồng rau cách đây 3 năm trên ban công. Tích lũy được nhiều kinh nghiệm , chị trồng đủ loại rau, cà chua, khoai tây, dưa, thanh long...
Mới đây, chị Thu Huyền tổng hợp lại một số bí quyết dành cho các chủ vườn mới bắt đầu trồng trọt:
1. Chuẩn bị thùng xốp
Tôi chọn thùng xốp vì chúng cao nên có thể đựng nhiều đất, giúp cây phát triển tốt. Tôi dùng loại cao 40 cm, dài 70 cm, rộng 50 cm để trồng đu đủ, dưa, cà chua, khế, thanh long, mướp, bầu, su su, chanh, ổi... Loại 30x35x50 cm để trồng cà chua, đậu cove, và đa số các loại rau ăn lá...
Khi gieo rau họ cải hay rau dền, nếu thùng thấp ít đất, bạn sẽ phải tưới nhiều lần để đảm bảo độ ẩm cho đất. Bởi vậy, cây cải khi mới nảy mầm vốn đã yếu sẽ bị ngả nghiêng, đổ rạp khi bạn tưới nhiều.
Trồng vào thùng cao giúp đất giữ ẩm được lâu hơn. Sau khi gieo hạt và tưới lần đầu, khoảng 5-7 ngày sau, bạn mới cần tưới lại lần 2. Tưới nhiều lần quá sẽ làm cho đất bí do bị nén chặt xuống theo thời gian, làm cây bị bó rễ.
Bạn lưu ý không đục lỗ thoát nước ở đáy mà đục ở thành thùng xốp cách đáy 5 cm. Nhờ vậy, khi tưới, nước không bị chảy hết, phân bón cũng không bị trôi.
2. Làm đất
Loại đất tốt nhất và dễ tìm nhất cho cây là đất thịt và đất phù sa. Nếu có vườn mặt đất, bạn đánh luống trồng. Tuy nhiên, đa số các nông dân thành phố phải tận dụng khoảng trống trên ban công, sân thượng nên việc làm đất là rất quan trọng.
Cách trộn đất như sau:
- Đất thịt tơi vụn (60-70%)
- Xỉ than ngâm hai ngày, thay nước 2-3 lần, vớt ráo, đập nhỏ
- Trấu hun, trấu tươi, phân trùn quế, mụn dừa
- Phân NPK dạng bột (một thìa) hoặc phân hữu cơ tự ủ, mua ngoài cửa hàng (phân bò, phân gà)
Đổ hỗn hợp đất vào thùng xốp, cách miệng 5 cm.
3. Ươm và gieo hạt
Với các loại hạt to như bầu, bí, mướp, dưa, bạn ngâm qua đêm rồi bỏ vào khăn ẩm để chỗ tối, giữ ẩm vài ngày cho hạt nứt rồi mang gieo vào viên nén ươm hạt. Khi cây có hai lá cứng cáp, bạn mới trồng ra đất.
Với các loại hạt nhỏ như cải, rau dền, bạn không cần ủ mà có thể gieo trực tiếp, rải thưa. Sau đó, bạn thêm một lớp đất dày một cm phủ lên trên rồi tưới cho ẩm.
Với rau muống, bạn cũng ngâm hạt rồi ủ qua đêm cho nứt. Khi gieo, bạn phủ lớp đất dày 2-2,5 cm để khi hái lứa đầu, cây khỏe.
Khi mới gieo, bạn để cây ở ngoài trời nếu thời tiết mát mẻ. Mùa hè, nhiệt độ cao, bạn che lưới đen hoặc để chỗ có bớt nắng cho cây quen dần thời tiết. Sau đó, bạn mới cho hộp ra nắng dần để cây thích nghi.
4. Ủ rác nhà bếp để bón cho rau
Bạn cho cuộng rau thừa, cơm nguội, canh rau, vỏ rau củ quả, nước vo gạo, nước rửa thịt cá, nước tiểu trẻ em... vào ngâm trong thùng có nắp đậy khoảng 7-10 ngày. Hạn chế đồ có dầu mỡ, muối mặn. Sau đó, bạn lấy một phần nước cốt pha với 7-10 phần nước lã để tưới tùy giai đoạn phát triển của cây. Bạn không nên tưới trực tiếp lên lá. Với các loại cây rau, tôi chỉ dùng loại nước này.
Với các loại cây mới mua ở chợ về, tuyệt đối không tưới phân ngay, phải đợi cây hồi mới được tưới.
5. Cách sử dụng phân NPK
Tôi thường dùng NPK dạng bột để bón vào đất trước khi trồng. Với cây ăn quả, bạn trộn lân - kali - đạm theo tỷ lệ 3:2:1. Mỗi lần tưới, bạn lấy một chén nhỏ hỗn hợp trên pha với 7-10 lít nước, tuần tưới 2 lần. Khi nào thấy cây nhú mầm nụ thì dừng lại, tuyệt đối không tưới giai đoạn cây có hoa sẽ làm hoa rụng.
Khi quả to bằng đầu đũa (chanh) hoặc quả trứng gà (thanh long), bạn tưới tiếp NPK để thúc quả lớn nhanh. Sau 3-4 lần tưới thì dừng lại.
6. Xử lý sâu bệnh hại
- Bạn xay nhỏ một kg gừng, một kg tỏi, một kg ớt, ngâm với 3 lít rượu. Sau một tuần, lọc lấy nước cốt, 5-10ml cốt pha với một lít nước thường phun cho cây. Bạn có thể phun vào đất xung quanh cây phòng sâu bệnh hoặc phun nhẹ lên lá trị được nhiều loại bệnh phổ biến.
- Ngâm một gói thuốc lào 20.000 đồng với một lít nước trong 2 ngày. Sau đó, hòa thêm 1 đến 1,5 lít nước vào rồi lọc lấy nước cho vào bình xịt. Dung dịch này trị rệp và một số loại sâu phổ biến. Ngoài ra, bạn thỉnh thoảng phun vào đất xung quanh cây hoặc quanh vườn để phòng.
7. Cải tạo đất
Ba năm nay, nhà tôi chưa phải thay đất. Hàng năm, tôi chỉ làm một việc duy nhất là rắc vôi, phơi khô đất, bổ sung thêm phân trùn quế, trấu hun. Một thùng xốp cần rắc một nắm vôi bột trộn đều với đất, để 7-10 ngày. Sau đó, tôi trộn trấu hun, phân trùn quế vào tiếp tục một vụ mới.
Bạn nên trồng luân canh, xen canh cây trồng, không nên trồng một loại cây 2 vụ liên tiếp trong một chậu để đảm bảo hiệu quả và hạn chế sâu bệnh.
Thu Huyền
 |
| Chị Huyền chọn trồng cây theo mùa nào thức nấy, cây lên tốt, ít sâu bệnh. |
1. Chuẩn bị thùng xốp
Tôi chọn thùng xốp vì chúng cao nên có thể đựng nhiều đất, giúp cây phát triển tốt. Tôi dùng loại cao 40 cm, dài 70 cm, rộng 50 cm để trồng đu đủ, dưa, cà chua, khế, thanh long, mướp, bầu, su su, chanh, ổi... Loại 30x35x50 cm để trồng cà chua, đậu cove, và đa số các loại rau ăn lá...
Khi gieo rau họ cải hay rau dền, nếu thùng thấp ít đất, bạn sẽ phải tưới nhiều lần để đảm bảo độ ẩm cho đất. Bởi vậy, cây cải khi mới nảy mầm vốn đã yếu sẽ bị ngả nghiêng, đổ rạp khi bạn tưới nhiều.
Trồng vào thùng cao giúp đất giữ ẩm được lâu hơn. Sau khi gieo hạt và tưới lần đầu, khoảng 5-7 ngày sau, bạn mới cần tưới lại lần 2. Tưới nhiều lần quá sẽ làm cho đất bí do bị nén chặt xuống theo thời gian, làm cây bị bó rễ.
Bạn lưu ý không đục lỗ thoát nước ở đáy mà đục ở thành thùng xốp cách đáy 5 cm. Nhờ vậy, khi tưới, nước không bị chảy hết, phân bón cũng không bị trôi.
 |
| Nhà chị Huyền trồng thành công nhiều loại cây ăn quả như dưa, khế, ổi... |
Loại đất tốt nhất và dễ tìm nhất cho cây là đất thịt và đất phù sa. Nếu có vườn mặt đất, bạn đánh luống trồng. Tuy nhiên, đa số các nông dân thành phố phải tận dụng khoảng trống trên ban công, sân thượng nên việc làm đất là rất quan trọng.
Cách trộn đất như sau:
- Đất thịt tơi vụn (60-70%)
- Xỉ than ngâm hai ngày, thay nước 2-3 lần, vớt ráo, đập nhỏ
- Trấu hun, trấu tươi, phân trùn quế, mụn dừa
- Phân NPK dạng bột (một thìa) hoặc phân hữu cơ tự ủ, mua ngoài cửa hàng (phân bò, phân gà)
Đổ hỗn hợp đất vào thùng xốp, cách miệng 5 cm.
3. Ươm và gieo hạt
Với các loại hạt to như bầu, bí, mướp, dưa, bạn ngâm qua đêm rồi bỏ vào khăn ẩm để chỗ tối, giữ ẩm vài ngày cho hạt nứt rồi mang gieo vào viên nén ươm hạt. Khi cây có hai lá cứng cáp, bạn mới trồng ra đất.
Với các loại hạt nhỏ như cải, rau dền, bạn không cần ủ mà có thể gieo trực tiếp, rải thưa. Sau đó, bạn thêm một lớp đất dày một cm phủ lên trên rồi tưới cho ẩm.
Với rau muống, bạn cũng ngâm hạt rồi ủ qua đêm cho nứt. Khi gieo, bạn phủ lớp đất dày 2-2,5 cm để khi hái lứa đầu, cây khỏe.
Khi mới gieo, bạn để cây ở ngoài trời nếu thời tiết mát mẻ. Mùa hè, nhiệt độ cao, bạn che lưới đen hoặc để chỗ có bớt nắng cho cây quen dần thời tiết. Sau đó, bạn mới cho hộp ra nắng dần để cây thích nghi.
 |
| Rau ngót Nhật dễ trồng, nhanh lớn, thích hợp cho các gia đình mới trồng. |
Bạn cho cuộng rau thừa, cơm nguội, canh rau, vỏ rau củ quả, nước vo gạo, nước rửa thịt cá, nước tiểu trẻ em... vào ngâm trong thùng có nắp đậy khoảng 7-10 ngày. Hạn chế đồ có dầu mỡ, muối mặn. Sau đó, bạn lấy một phần nước cốt pha với 7-10 phần nước lã để tưới tùy giai đoạn phát triển của cây. Bạn không nên tưới trực tiếp lên lá. Với các loại cây rau, tôi chỉ dùng loại nước này.
Với các loại cây mới mua ở chợ về, tuyệt đối không tưới phân ngay, phải đợi cây hồi mới được tưới.
5. Cách sử dụng phân NPK
Tôi thường dùng NPK dạng bột để bón vào đất trước khi trồng. Với cây ăn quả, bạn trộn lân - kali - đạm theo tỷ lệ 3:2:1. Mỗi lần tưới, bạn lấy một chén nhỏ hỗn hợp trên pha với 7-10 lít nước, tuần tưới 2 lần. Khi nào thấy cây nhú mầm nụ thì dừng lại, tuyệt đối không tưới giai đoạn cây có hoa sẽ làm hoa rụng.
Khi quả to bằng đầu đũa (chanh) hoặc quả trứng gà (thanh long), bạn tưới tiếp NPK để thúc quả lớn nhanh. Sau 3-4 lần tưới thì dừng lại.
6. Xử lý sâu bệnh hại
- Bạn xay nhỏ một kg gừng, một kg tỏi, một kg ớt, ngâm với 3 lít rượu. Sau một tuần, lọc lấy nước cốt, 5-10ml cốt pha với một lít nước thường phun cho cây. Bạn có thể phun vào đất xung quanh cây phòng sâu bệnh hoặc phun nhẹ lên lá trị được nhiều loại bệnh phổ biến.
- Ngâm một gói thuốc lào 20.000 đồng với một lít nước trong 2 ngày. Sau đó, hòa thêm 1 đến 1,5 lít nước vào rồi lọc lấy nước cho vào bình xịt. Dung dịch này trị rệp và một số loại sâu phổ biến. Ngoài ra, bạn thỉnh thoảng phun vào đất xung quanh cây hoặc quanh vườn để phòng.
7. Cải tạo đất
Ba năm nay, nhà tôi chưa phải thay đất. Hàng năm, tôi chỉ làm một việc duy nhất là rắc vôi, phơi khô đất, bổ sung thêm phân trùn quế, trấu hun. Một thùng xốp cần rắc một nắm vôi bột trộn đều với đất, để 7-10 ngày. Sau đó, tôi trộn trấu hun, phân trùn quế vào tiếp tục một vụ mới.
Bạn nên trồng luân canh, xen canh cây trồng, không nên trồng một loại cây 2 vụ liên tiếp trong một chậu để đảm bảo hiệu quả và hạn chế sâu bệnh.
Thu Huyền